Lynx

De lynxen (lynx) zijn middelgrote wilde katten uit de familie der katachtigen (felidae). In totaal zijn er 4 verschillende soorten in dit geslacht te vinden. Allemaal hebben ze een korte staart, opgevulde poten, een bakkebaard en zwart haar op de top van hun oren.

Uiterlijk lynx kat

Lynxen hebben een bruine, goudachtige tot beigewitte vacht met donkerbruine vlekken. Deze vlekken vind je voornamelijk op de ledematen. Daarnaast hebben ze zwarte plukjes haar op hun oren waardoor het lijkt dat ze spitse oren hebben. De staart is kort en de poten zijn dik opgevuld om zo zonder enige problemen in de sneeuw te kunnen lopen. Op hun gezicht hebben ze een bakkebaard terwijl ze onder hun nek een witte kraag hebben. Hun gezicht heeft veel karakteristieke eigenschappen van een kat en de dieren vallen ook onder de katachtigen. Maar vergis je niet, ze zijn wel een stuk gevaarlijker en kunnen ook gevaarlijk toeslaan.

Soorten lynx katten

In totaal zijn er vier verschillende lynx katten die onder dit geslacht vallen. Elk van hun hebben ze specifieke eigenschappen en leven ze in andere gebieden. Hieronder beschrijven we in het kort elk van deze vier. Mocht je er meer over willen weten kun je het artikel over de specifieke soort lezen.

Euraziatische lynx

De Euraziatische lynx (lynx lynx) is de grootste van de vier verschillende soorten. Het leeft in de Centraal Aziatische, Europese en Siberische bossen. Ze komen voornamelijk voor Noord Europa en de Russische federatie. Daarnaast zijn er meerdere programma’s opgezet om dit dier in meerdere landen in Europa te herintroduceren.

Informatie over de Euraziatische lynx.

Canadese lynx

De Canadese lynx leeft voornamelijk in Canada, Alaska en het noorden van de Verenigde Staten. Deze soort leeft voornamelijk in de bossen. Het is een goede klimmer en zwemmer. Daarnaast kan het zich erg goed voortbewegen op sneeuwoppervlakten. Het voedt zich voornamelijk met de Amerikaanse haas. Maar wanneer deze dieren er niet zijn zal het ook op vogels en zoogdieren jagen.

Lees meer over de Canadese lynx.

Rode lynx

Technisch gezien maakt de Rode lynx (lynx rufus), ook wel bobcat genoemd, deel uit van de lynx soorten. Maar toch zien ze er heel anders uit dan de andere drie soorten. Ze hebben vaak geen lange oorbosjes en hun poten zijn een stuk kleiner. Dit komt omdat deze soort voornamelijk in warme gebieden in Noord Amerika leeft. Het heeft een roodbruine kleur en zwarte vlekken. Het is een meter hoog en ongeveer 71 tot 125 cm lang.

Lees meer over de rode lynx.

Iberische lynx

De Iberische lynx (Lynx pardinus), ook wel pardellynx en Spaanse lynx genoemd, komt voor op het Iberisch schiereiland in Zuid-Europa. Het was één van de meest bedreigde kattensoorten ter wereld. Maar gelukkig is dit veranderd doordat zijn leefomgeving meer aandacht heeft gekregen. Vroeger werd deze soort gezien als een ondersoort van de Euraziatische lynx. Maar vandaag de dag zien we dit ook als een aparte soort.

Ontdek alles over de Iberische lynx.

Leefomgeving

De lynx leeft in bossen op grote hoogtes. Hier zoeken ze plekken waar dichte dekking is. Denk bijvoorbeeld aan struiken, riet of hoog gras. Hier maakt het een hol in spleten of onder richels. Afhankelijk van de soort komen ze voor in Europa, Azië, Canada en Noord-Amerika. Oorspronkelijk kwam het dier bijna in alle bosgebieden van Europa en Azië voor. Maar door de jaren heen is dit wat verminderd en zijn ze echt in specifieke plekken gaan zitten. Door het opnieuw uitzetten van lynxen komen ze wat meer terug in deze omgevingen.

Na bijna driehonderd jaar is de lynx ook terug in de Belgische Ardennen. Zo kun je ze sinds 2004 in de Hoge Venen spotten. Af en toe zijn ze ook te zien in Luxemburg. Maar Nederland heeft eigenlijk net wat te weinig bossen die aansluiten om het dier hier heen te trekken. In Duitsland doen ze ook hun best om de dieren opnieuw te herintroduceren. Zo zijn ze losgelaten in de Beierse woud en de Harz. Dit heeft ervoor gezorgd dat er nu meerdere lynxen in deze bossen rondlopen.

Het gedrag

De lynx is een dier dat een solitair leven leidt. Ze gaan wel af en toe in troepen op jacht maar reizen voornamelijk alleen. De dieren zwerven door de bossen op grote hoogtes. Hier zoeken ze bescherming door de dichte struiken, bomen en het hoge gras. Af en toe klimt hij een boom in om de omgeving te verkennen. Daarnaast kan het dier goed zwemmen. Van nature zijn ze erg goed in het sluipen. Ze zullen dan ook op een stille manier proberen hun prooi te verrassen. De omgevingen waar mensen komen proberen ze zoveel mogelijk te vermijden. Daarom wordt het dier ook weinig gezien.

Wat eet een lynx?

Wanneer de dieren gaan jagen doen ze dit het liefst vanuit een hinderlaag. Zo kunnen ze bij een rots of omgevallen boom wachten tot er een prooi langskomt. Vanuit de hinderlaag vallen ze dan aan. Mochten ze het dier na een paar meter nog niet hebben zullen ze zichzelf terugtrekken om te wachten op de volgende prooi. Het voedt zich eigenlijk met alle dieren die langskomen. Zo jagen de kleinere soorten veel op eekhoorns, konijnen, vogels, vossen, schapen en geiten. De grotere Euraziatische lynx jaagt ook op rendieren, reeën en edelherten.

De lynx jaagt voornamelijk op de grond. Mocht het nodig zijn kan hij ook in bomen klimmen. Daarnaast is het een ontzettend snelle zwemmer en kan het op deze manier ook vis vangen. Het eet alleen dierlijk voedsel en zijn voorkeur gaat hier ook zeker naar uit.

Roofdieren en bedreigingen

De lynx wordt voornamelijk bedreigd door dieren die groter zijn dan hijzelf. De kleinste varianten zullen daarom ook sneller aangevallen worden dan de andere soorten. De Euraziatische lynx is het grootste soort en is ook één van de grootste roofdieren van Europa. De bruine beer en de grijze wolf zijn in sommige landen wel groter en vallen het dier dan ook weleens aan. In andere landen zijn naast deze twee dieren ook de poema en de coyote een bedreiging.

Ook mensen jagen op de dieren. Dit doen ze voornamelijk voor hun vacht. Gelukkig zijn de meeste soorten nu beschermd waardoor je niet zomaar in elk gebied op de lynx mag jagen. Dit is ook wel nodig aangezien de lynx een bedreigde diersoort is. De bobcat is de minst bedreigde soort van allemaal en hier wordt nog wel op gejaagd. Ook de verandering in de leefomgeving door natuurbranden en andere natuurrampen zorgen ervoor dat deze dieren kwetsbaar worden. Deze dieren hebben een groot bosgebied nodig om te overleven. En zodra dit er niet meer is zal het een stuk lastiger worden om het voedsel te vinden wat het dier nodig heeft. De Iberische lynx is de meest bedreigde kattensoort die er is. Deze wordt dan ook extra goed in de gaten gehouden door onder andere het leefgebied te verbeteren.

Voorplanting

De paring van de lynx vindt plaats in de late winter. In deze tijd zullen de mannetjes grommen om te laten weten dat ze in de buurt zijn. De vrouwtjes zullen daartegen miauwgeluiden maken. Wanneer het vrouwtje drachtig is zal het een geheime locatie zoeken om hun nest op te bouwen. Vaak gebruiken ze hier grotten of holen voor, maar mocht dit niet lukken zullen ze een beschut gebied zoeken. De draagtijd bedraagt ongeveer 70 dagen.

Eenmaal per jaar werpt het vrouwtje tussen de één en de vier kittens. Dit is, net als bij katten, de naam die de baby lynx bij zich draagt. Meestal zullen het er twee zijn, meer dit is erg zeldzaam. De kittens hebben vanaf de geboorte een grijsbruine vacht en ze wegen ongeveer 10 gram. Hun ogen zijn nog gesloten en openen wanneer ze 10 dagen oud zijn. De eerste maanden worden ze gespeend totdat ze voldoende kracht in hun benen hebben om zelf voedsel op te zoeken. Vaak duurt dit 6 weken, maar ze blijven wel bij de moeder drinken tot ze een half jaar oud zijn. Naarmate de dieren ouder worden zal hun grijsbruine vacht verkleuren naar de kleur van de volwassenen.

Hoe oud wordt een lynx?

Afhankelijk van het soort wordt een lynx in het wild gemiddeld 15 jaar oud. Mochten de omstandigheden goed zijn kunnen ze een leeftijd van 20 jaar halen. Toch zal dit in het wild niet zo snel voorkomen aangezien de gevaren bij ouderdom een groter gevolg kunnen hebben. Daarnaast zal het jagen ook steeds lastiger gaan: zeker aangezien ze liever alleen door het leven gaan. In gevangenschap leven de dieren gemiddeld 17 jaar. Hier is het wel belangrijk dat de dieren wel een uitdaging krijgen. Op deze manier blijft het voor hun leuk en zullen ze ook langer leven. Doordat er hier goed voor de dieren gezorgd kan worden overleven ze het sneller.

Lynx weetjes

• Er zijn vier soorten lynx katten in de wereld te vinden. Deze verschillende soorten leven in Noord-Amerika, Rusland, Europa en Azië.
• Het zijn solitaire dieren die vaak alleen samenkomen om te paren.
• Je kunt ze herkennen aan hun grote poten en het zwarte haar bovenop de oren.